مقایسه دیوان خاقانی و پنج گنج نظامی از منظر باورهای پیشینیان

سیمای زن در پنج گنج نظامی

فرهنگ کنایات پنج گنج نظامی

یکی از مباحث مهم علم بیان کنایه است، کنایه در زبان و ادب فارسی کاربرد بسیاری دارد و شاعران هم در آثار خود از آن بهره بسیاری برده اند. یکی از شاعران توانایی که از کنایه بسیار بهره برده است نظامی است. که یکی از استادان بی بدیل ادب فارسی است. پنج گنج او بی گمان گنجینه ای بسیار ارزشمند محسوب می شود، یکی از شیوه های قدرت نمایی نظامی در پنج گنج کنایه است، وی از انواع گوناگون کنایات برای بیان مقاصد ...

جلوه ‏های سخنوری در پنج ‏گنج نظامی

بازتاب سخن و اهمیّت آن، از آغاز تا کنون در آثار شاعران و نویسندگان، شایسته تأمّل است. در این میان نظامی گنجوی، شاعر داستان‏پرداز قرن ششم هجری، در منظومه‏های پنج‏گانه خویش به سخن، شعر و شاعری با دیدی انتقادی نگریسته؛ هرچند آراء و نظریّات او به صورت پراکنده در اشعارش جلوه‏گر شده است لیکن می‏توان با گردآوری آن ابیات به ژرفای بنیاد فکری او درباره ماهیّت سخن پی برد. در این جستار سعی شده است با آوردن مقدّ...

طب سنتی و شیوه های درمانی در پنج گنج نظامی

کاربرد اصطلاحات و موضوعات طبی توسط برخی شعرای فارسی زبان، افزوده بر آن که درونمایه شعر فارسی را غنی تر و خوانندگان را به مطالعه آثارشان راغب تر کرده، عرصه تحقیق و پژوهش در این زمینه را نیز بر اهل تحقیق، گسترده تر ساخته است. حکیم، نظامی گنجه ای از جمله گویندگانی است که ضمن آشنایی کامل با رموز سخن و فنون ادبی، از مقدمات علم پزشکی و خواص گیاهان دارویی نیز آگاهی داشته است.در این جستار، سعی شده است ...

هویّت انسان در پنج گنج نظامی گنجوی

این پژوهش از نوع تحلیل محتواست که به تحلیل دیدگاه نظامی درباره هویت فردی، اجتماعی و آرمانی انسان در پنج گنج می پردازد. نظامی متفکّری آرمان گراست که شعر را در خدمت رهایی انسان از مدینه جاهله و دست یافتن به مدینه فاضله قرار داده است. پنج گنج، آیینه تمام نمای شخصیّت نظامی است که شاعر در آن غیر از جذبه عشق و زهد، متوجّه جلوه های گوناگون حیثیت و عظمت گوهر انسانی بوده است. او در سیمای قهرمانان قصّه هایش ...

کارکرد عنصر موسیقی در پنج گنج نظامی گنجوی

موسیقی و ادبیات به عنوان دو فصل جدا نشدنی از دیرباز مورد توجه خاص قرار گرفته‌اند تا جایی‌ که نمی‌توان مرزی واقعی بینشان قرار داد و این در حالی ا‌ست که این دو مقوله با توجه به بسترهای گوناگون دارای استقلال و شخصیت‌های خاص خود نیز هستند. ارج نهادن و حرمت گذاردن به موسیقی، همانا حرمت گذاشتن به زبان فارسی است و نگرش بزرگان ادب پارسی به این مهم، ارزشمند و شایسته‌ی بررسی می‌باشد. اشارات صریح نظامی به...